“پسرم همیشه فریاد می زند، بر خلاف خواهر بزرگترش، در ماه های اولیه زندگی خود مرتب گریه می کند، وقتی او را می خوابانم، به او شیر می دهم و یا در آغوش می گیرم، همیشه در حال گریه کردن است و به حدی ادامه می دهد که صورتش قرمز می شود. گاهی اوقات از گریه او، من نیز گریه می کنم و …” این جملات حرف های مادر جوانی است که به تازگی فرزند دومش را به دنیا آورده است و فرزند او همیشه بی قرار است.
نوزدان در ماه های ابتدایی زندگی خود بسیار گریه می کنند. آنها تنها راه ارتباطی با مادر و جهان جدید را گریه کردن می دانند. بنابراین ممکن است در هر ساعت از روز و شب گریه کنند و باعث بی خوابی شما شوند. این شرایط ممکن است مادر را خسته کنند، در بسیاری از موارد افسردگی بعد از زایمان با این شرایط بیشتر خواهد شد و سلامت مادر نیز به خطر می افتد. نوزادان با هم متفاوت هستند. حتی ممکن است یک مادر در بزرگ کردن فرزند های خود این تفاوت را بسیار درک کند. برخی از آنها آرام تر و برخی آشفته ترند، هر نوزادی خلق و خوی متفاوت خود را دارد. اگر کودک شما دچار تنگی تفس در هنگام گریه و یا تب، استفراغ یا اسهال باشد، با پزشک خود مشورت کنید. اما صرف نظر از شخصیت نوزاد با استفاده از راهنمایی های زیر می توانید کودک خود را آرام تر کنید:
شیر دادن
گرسنگی یکی از شایع ترین دلیل گریه کودکان تازه متولد شده است. عده او کوچک است و باید در وعده های کوتاه اما پشت و سر هم به او شیر دهید. در مورد میزان شیردهی و زمان آن با پزشک خود مشورت کنید. تا با توجه به سلامتی بدن نوزاد و وزن او و همچنین مقدار و غلظت شیر مادر، زمان هایی را تعیین کند.
مکیدن
مکیدن بدن نوزاد را شل می کند و آن را آرام تر خوهد کرد. در این راستا فرقی نمی کند که چه چیزی را می مکد؛ حتی انگشتان دست، پستانک و یا سینه های مادر او را آرام می کنند و بدن او در حالت ریلکس تری قرار می دهد. بنابراین اگر کودک شما ناآرام است بهتر است این روش را امتحان کنید. اگر به تازگی شیر خورده است و مطمئن هستید که گرسنه نیست پستانک می تواند وسیله خوب برای آرام کردن کودک تان باشد. بهتر است قبل از استفاده از این وسیله آن را کاملا تمیز کنید و برای مدت خیلی طولانی در دهان نوزاد نگذارید. در صورت گرسنگی یا درد، بهتر است به او شیر دهید. پستانک همچنین سبب هضم بهترغذای نوزاد میشود و در نتیجه میتواند از رفلاکس در او جلوگیری کند.
خستگی
ممکن است کودک شما دچار کمبود خواب شده است. نوزادان در ماه های ابتدایی زندگی خود بسیار می خوابند. در بسیاری از موارد کودک بی قراری می کند و به اطراف خود نگاه کرده و ساکت می شود علایم خواب و خستگی را به مرور در چهره او خواهید دید بهتر است سعی کنید با حرکت های ملایم کودک خود را بخوابانید.
نوسان
یکی دیگر از روش های آرام کردن کودک تکان دادن ملایم آن است. برای تکان دادن کودک مراقب سر او باشید می توانید او را در آغوش گرفته و آرام تکان دهید و یا بر روی وسایل مخصوص نوزادان مانند صندلی های تکانه ای، قرار داده با سرعت آهسته تکان دهید. این روشی است که از قدیم مورد استفاده قرار می گرفت. اما بهتر است از تکان های شدید جلوگیری کنید زیرا ممکن است معده کودک را دچار مشکل کرده و کودک دل درد داشته باشد. کودک را روی پاهای خود بخوابانید و پاهای خود را به آرامی تکان دهید.
ایجاد یک الگو خواب
در صورتی که برای خواب کودک، برنامه ریزی داشته باشید هم کودک و هم مادر می توانند به آرامش بهتری برسند، استراحت کرده و سالم تر باشند. با توجه به سن کودک این الگو را ایجاد کنید. مثلا نوزادان در ماه اول تولد خود بسیار بیشتر می خوابند و باید به طور متوسط هر دو ساعت یک بار شیر بخورند و دوباره به خواب بروند. خواب نقش مهمی در رشد کودک و همچنین روحیه و خلق و خوی او دارد. ایجاد یک الگوی خواب منظم از همان ماه های اولیه باعث می شود کودک شما به سرعت با روال آن عادت کند و در ساعت های مشخص به خواب برود.
تعویض پوشک
ممکن است زمان تعویض پوشک فرا رسیده و به علت مرطوبی و خیسی آن کودک بی قرار باشد. اگر پوست او تحریک شده و دچار سوزش شود ناراحتی و نا ارامی های او بیشتر خواهد شد. بهتر است از پودر بچه استفاده کنید و زود به زود پوشک او را تعویض نمایید.
گرم بودن و یا سرد بودن
کودک خود را زیاد نپوشانید در صورتی که در خانه و دمای متعادلی قرار دارد. گرما ممکن است او را نا ارام و بی قرار کند. در مقابل سرد بودن بدن کودک نیز به او فشار اورده و باعث بی قراری او خواهد شد.
کولیک
اگر کودک شما کمتر از ۵ ماه است، ممکن است در اواخر بعد از ظهر و شب ها گریه کند. این طبیعی است اما می تواند برای شما بسیار استرس زا باشد. گریه مداوم در یک کودک زیر ۵ ماه ممکن است به خاطر کولیک شدت بگیرد.
اما حتی کودکانی که کولیکی نیستند، بدون هیچ دلیلی می توانند فریاد بزنند. کولیک معمولا در ۲ تا ۱۶ هفتگی شروع می شود و ۲۶ درصد از نوزادان در دوره های مختلف به آن مبتلا خواهند شد. اگر کودک هر روز در زمان خاصی که معمولا عصر یا شب است، گریه می‌کند و البته این گریه‌ها ناگهانی و البته شدید و پر سر و صداست می‌توان گفت نوزاد مبتلا به کولیک است و صرفا تلاش برای مقابله با جهان خارج از رحم می باشد. در صورتی که کودک شما در ۳ روز متوالی، به اندازه ۳ ساعت در روز گریه کند این گریه ممکن است غیرعادی و بیش از حد باشد.
کودک در این شرایط دارای حرکات روده ای و دفع گاز خواهد بود. صورت او اندکی قرمز شده و مرتب گریه می کند. در این راستا بهتر است رفلاکس ناشی از این عارضه را درمان کنید. در اولین قدم باید تغذیه نوزاد اصلاح شود در این شرایط بهتر است نوبت های شیردهی را بیشتر کرده و زمان و حجم شیری که به نوزاد می دهید را کم کنید. بهتر است در این شرایط کودک را کاملا روی زمین نخوابانید و آن را حالت نیمه خوابیده حالتی بین نشسته و خوابیده قرار دهید در واقع محل خواب کودک را شیب دار کنید. بعد از شیر دادن باد گلوی آن را با استفاده از حرکات آرام بگیرید.
مطالعات نشان می دهد در بسیاری از موارد مادرانی که فرزند آنها از شیرشان تغذیه می کند در صورت قطع مصرف لبنیات تا حدودی می توانند این دردها را در کودک خود کاهش دهند. این مسئله به ویژه در خانواده هایی با سابقه عدم تحمل لاکتوز و آلرژی ها بسیار رایج است.
گرفتن باد گلوی کودک بعد از شیر خوردن
این کار در صورتی که نادیده گرفته شود باعث ناراحتی های زیادی در کودک خواهد شد. در هنگام شیر خوردن کودک را در موقعیت مناسب قرار دهید و به ارامی سینه خود را در دهان او بگذارید اندکی سر کودک را تنظیم کنید و مراقب باشید، سینه تان راه بینی او را برای تنفس مسدود نکند. بعد از شیر دادن به حرکات آرام و دورانی در پشت کودک، نفخ او را بگیرید این کار باعث می شود در معده احساس درد نداشته باشد و آرام تر بخوابد.
قنداق کردن اصولی
یک از راه های موثر برای نگه دشتن و کاهش حرکات نوزاد قنداق کردن است. زیرا حرکات ناگهانی و غیر ارادی در هنگام درد و گریه ممکن است درد و ناآرامی های او را بیشتر کند، اما در صورت که قنداق کودک به صورت اصولی و با تقلید از موقعیت بدن او در رحم انجام شود، باعث آرامش و خواهد شد. گرمای ناشی از قنداق، آرامش نوزاد در رحم مادر را برایش تداعی و تا حدی زندگی خارج از رحمی او را آسان می کند.
پس از انتخاب صحیح پارچه یا پتوی مناسب، آن را به شکل مربع بزرگ درآورید و روی زمین پهن کنید. گوشه ای از این مربع بزرگ را از بالا به سمت پایین انتقال دهید. سر نوزاد را روی گوشه تاشده قرار دهید و نوزاد را به حالت درازکش روی پارچه قرار دهید. سمت راست پتو را یک تا زده و سپس روی نوزاد قرار دهید به طوری که دست راست نوزاد را دربر گیرد. سمت چپ پتو را نیز به همین شکل انجام دهید. توجه داشته باشید که سر و صورت نوزاد پس از قنداق کردن بیرون بماند و نوزاد درون قنداق احساس راحتی کند، یعنی نه خیلی محکم آن را بسته باشید که هیچ گونه حرکتی نداشته باشد و نه خیلی شل ببندید که به راحتی دست های او بیرون بیاید. برای قنداق کردن نوزاد، بدون آنکه بیش از حد گرم شود، باید نکاتی را رعایت کنیم: جنس پارچه قنداق، باید حتی المقدور نخی باشد. پارچه های سنگین (مانند پشم) نه تنها سبب گرم شدن بیش از حد نوزاد می شود، بلکه درون آن احساس آرامش نمی کند. هنگامی که نوزاد را قنداق کردیم، نباید دمای اتاق را بالا ببریم. اگر نوزاد تب دارد یا عفونتی وارد بدن او شده است، نباید او را قنداق کنیم. (سایت نی نی بان)
بیرون بردن کودک
طبیعت مهربان است و می تواند بر روح و روان کودک تاثیر گذاشته و او را آرام کند. مناظر طبیعی، صداها و هوای تازه می تواند کودکتان را آرام کرده و در روحیه شما نیز تاثیر بگذارد.
حمام آب گرم
در مواقع ناآرامی می توانید کودک را به حمام آب گرم ببرید. کودکان تحت تاثیر از فضای رحم؛ از آب و قرار گرفتن در آن خوشحال می شوند و آرام تر خواهند شد و آب گرم و ملایم نیز به آنها آرامش می دهد و باعث می شود که بعد از آن خواب راحتری داشته باشند.
صدای مادر
لالایی و آواز خواندن برای کودکان می تواند او را آرام کند. در این زمینه می توانید از موسیقی های لالایی ضبط شده هم استفاده کنید. در برخی موارد صداهای ممتد هم می تواند به آنها آرامش دهند. این تکنیک در عکسبرداری از نوزادان نیز استفاده می شود و برای آنها صداهای مانند صدای هود آشپزخانه یا فن پخش می کنند تا آرامش بیشتر داشته باشند تا عکاسان بتوانند وظایف خود را به خوبی انجام داده و عکس های زیبا ثبت کنند. اقیانوس، سشوار، باران، آبشار و یا ضربان قلب انسان نیز می تواند کودک را آرام کند. گاهی صدای تیک تیک ساعت هم کمک کننده است. این صدا ها در واقع تقلیدی از صداهایی است که نوزاد در رحم شنیده است. همانطور که خون مادر از طریق جفت عبور کرده و به او می رسد. حجم صدا را کم کنید، زیرا صداهای بیش از اندازه بلند و برای طولانی مدت ممکن است شنوایی او را تحت تاثیر قرار دهد. موسیقی مانند تکان دادن کودک باعث ارام کردن سیستم عصبی و کاهش ضربان قلب او خواهد شد و میزان تنفس او را ارام تر می کند در نتیجه کودک آرام می شود. نوزادان با صدای آواز مادر خود آرام می شوند زیرا آن صدا برایشان آشنا است و ریتم آرامش واری دارد.
پلی بک
در برخی موارد بهتر است صدای کودکان خود را ضبط کرده و برای آنها بگذارید. آنها با شنیدن صدای گریه و خنده خود به آن گوش کرده و ساکت می شوند. در برخی شرایط کودکان مضطرب می شوند مثلا هنگامی که دل درد دارند و یا پوشک آنها کثیف است در این شرایط می توانید حواس آنها را پرت کنید و با پخش صدای خودشان، آنها را آرام تر کنید.
تغییر دادن موقعیت
در زمان بی قراری بهتر است کودک را به محیط دیگر مانند اتاق دیگر ببرید. زیرا در محیط قبلی ممکن است چیزی او را آزار داده باشد و او توجه شما را در مقابل آن اتفاق می خواهد. مکان جدید میتواند باعث حواس پرتی او شده و او را آرام تر کند.
خاموش کردن چراغ ها
در برخی موارد آرام کردن کودکان در اتاق های تاریک و با نور ملایم می تواند بسیار موثر باشد. کودک هنگامی که پا به این جهان می گذارد از محیط تاریک و ساکت رحم خارج شده و وارد جهانی روشن و پر از سر و صدا می شود. بنابراین در ماه های ابتدایی زندگی خود به این شرایط عادت ندارد، با قرار دادن آنها در اتاق ها تاریک و بی صدا می توانید این آرامش را به آنها باز گردانید. از بین بردن این تحریکات و صداهای مزاحم می تواند آنها را آرام تر کند.
یکی از سخت ترین روزها، روزهای ابتدایی تولد کودک است، اگر کودک گریه کند این تجربه سخت تر خواهد شد و هم به خود و هم به مادر آسیب می زند. با استفاده از راهنمایی های فوق، یک کودک آرام خواهید داشت.