در طول دهه گذشته شبکه‌های اجتماعی به یکی از راه‌های محبوب برای برقراری ارتباط و جست‌وجو برای منابع مختلف تبدیل شده است؛ مردم در سراسر جهان از شبکه‌های اجتماعی برای مقاصد مختلفی استفاده می‌کنند؛ برخی از این طریق به کسب‌وکار می‌پردازند و برخی برای پیگیری اخبار به شبکه‌ها اجتماعی مراجعه می‌کنند؛ برای برخی کاربران شبکه‌های مجازی به یک ابزار سرگرم کننده و یا برقراری ارتباط تبدیل شده است. این شبکه‌ها در برخی کشورها به میزان بیشتر و در تعدادی از کشورها از جمله ایران به صورت محدودتری در دسترس می‌باشد و همین علت باعث شده تا تحلیل رفتار کاربران در نقاط مختلف دنیا سخت باشد. در این مطلب قصد داریم بعد از بررسی شبکه‌های اجتماعی در جهان، از جمله ایران، به بررسی بیشترین استفاده از شبکه های اجتماعی بپردازیم و دلایل آن را ذکر کنیم.
شبکه‌های اجتماعی در جهان
در حال حاضر بیش از ۳ میلیارد نفر در سراسر جهان از شبکه‌های اجتماعی استفاده می‌کنند که نشان دهنده افزایش ۳۶۲ میلیون (۱۳٪) در مقایسه با ژانویه سال گذشته است و بیش از ۱۱ کاربر جدید در هر ثانیه وارد این شبکه‌ها شده و از محتوای آن بهره می‌برد. این آمار نشان می‌دهد که شبکه‌های اجتماعی هر روز قوی‌تر و گسترده از قبل شده و میزان کاربران آن‌ها بیشتر خواهد شد و درواقع این شبکه‌ها به یکی از جنبه‌های مهم زندگی مدرن تبدیل شده است.
در این تصویر به بیشترین زمانی می‌پردازیم که کاربران در کشورهای مختلف به بررسی و استفاده از شبکه‌های اجتماعی اختصاص می‌دهند. طبق آمار سال ۲۰۱۸ کاربران در فیلیپین، بیشترین استفاده از شبکه های اجتماعی در جهان را به خود اختصاص داده‌اند؛ کاربران فیلیپینی روزانه به طور متوسط ۳ ساعت ۵۷ دقیقه را در رسانه‌های اجتماعی وقت می‌گذرانند، درواقع یک سوم زمانی که در اینترنت هستند را در شبکه‌های اجتماعی می‌گذرانند (۹ ساعت و ۲۹ دقیقه). فیلیپین از نظر استفاده از اینترنت در رتبه دوم جهان و بعد از تایلند قرار گرفته است. شما از طریق فیس بوک می‌توانید ۶۷ میلیون نفر در فیلیپین را پیدا کنید و حدود ده میلیون نفر از آن‌ها اینستاگرام نیز دارند. به طور کلی افرادی که در قاره آسیا زندگی می‌کنند؛ به میزان بیشتری از سایر قاره‌ها در شبکه‌های اجتماعی حضور دارند. رشد استفاده از شبکه‌های اجتماعی در قاره آسیا، روز به روز زیادتر می‌شود و هم اکنون آمار شگفت انگیزی در مورد عربستان وجود دارد که میزان زیادی از جمعیت آن را شامل می‌شود. بین سال‌های ۲۰۱۷ تا ۲۰۱۸ میزان استفاده از اینترنت در کشورهای خاورمیانه از جمله ایران ۳۲ درصد افزایش یافته است که این افزایش، آمار استفاده از شبکه‌های اجتماعی را نیز بالا می‌برد. تعداد زیادتری از مردم در ایران و کشورهای آسیایی و سراسر دنیا از اینترنت و شبکه‌های اجتماعی استفاده می‌کنند که باعث اهمیت این بخش شده است.
شبکه‌های اجتماعی در ایران
پلتفرم مدیریت رسانه‌های اجتماعی کانادایی Hootsuite و موسسه بازاریابی و تبلیغات بریتانیایی We Are Social اعلام کرده‌اند که بر اساس آمار تعداد ایرانیانی که از شبکه‌های اجتماعی استفاده می‌کنند در سال ۲۰۱۸، افزایش ۱۳۵ درصدی داشته است. علاوه بر این بر اساس سایر آمار موجود در سایت منبع ۴۰ میلیون کاربر فعال رسانه اجتماعی در ایران وجود دارند که تقریباً نیمی از جمعیت آن را شامل می‌شود و حدود ۲۳ میلیون نفر در سال ۲۰۱۷ برای اولین بار در این شبکه‌های اجتماعی عضو شده‌اند. با توجه به رشد و افزایش کاربران شبکه‌های اجتماعی به صورت سالانه، بعد از چین (۸۴ میلیون)، هند (۶۳ میلیون) و اندونزی (۲۸ میلیون)، ایران با ۲۳ میلیون افزایش در سال، در رتبه چهارم افزایش کاربر قرار دارد. رایانه‌های شخصی بزرگترین میزان ترافیک وب در ایران با ۵۶٪ را تشکیل می‌دهند؛ پس از آن تلفن‌های همراه با ۴۲٪ و تبلت ۱٪ و باقی مانده به وسیله کنسول‌های بازی و سایر دستگاه‌های هوشمند به اینترنت متصل می‌شوند.
محبوب‌ترین وب سایت‌ها و شبکه‌های اجتماعی در ایران
گوگل بیشترین وب سایت بازدید شده و به دنبال آن Digikala خرده فروشی آنلاین و همچنین وب سایت اخبار ورزشی Varzesh3 رتبه‌های بعدی را در اختیار دارند؛ موتور جستجو یاهو در مکان پنجم قرار دارد و به دنبال آن ویکی‌پدیا و شاپرک (شبکه پرداخت آنلاین داخلی) است. وضعیت Digikala و Shaparak نشان می‌دهد که تجارت الکترونیک به تدریج در ایران، در حال رشد است. این گزارش بیان دارد که ۱۸ درصد از ایرانیان از اینترنت برای خرید یا پرداخت استفاده می‌کنند. این در حالی است که در حال حاضر حدود ۴۵ درصد کاربران اینترنت در جهان از سایتهای تجارت الکترونیک استفاده می‌کنند. بنابراین افزایش استفاده ایرانی‌ها از وب سایتهای خرید فروش آنلاین نشان می‌دهد؛ یکی از دلایل استفاده از این وب سایت و شبکه‌های اجتماعی برای ارائه کسب‌وکار و خریدوفروش است. در نمودار زیر می‌توانید میزان استفاده کاربران ایرانی از شبکه‌های اجتماعی را مشاهده کنید که هر یک از شبکه‌ها با رنگ متفاوتی نشان داده شده است. همانطور که مشاهده می‌کنید؛ نمودار بالایی و به رنگ آبی میزان استفاده ایرانی‌ها از فیسبوک را نشان می‌دهد که با توجه به مسدود کردن آن در ایران روند آن نزولی بوده و دچار افت شده است. اما شبکه‌های اجتماعی مانند اینستاگرم و پینترست دارای روند صعودی هستند؛ این شبکه‌ها در ایران بسیار محبوب هستند و به دلایل مختلفی از جمله ارتباطات، اخبار، کسب‌وکار و … از آن‌ها استفاده می‌شود.
بیشترین استفاده از شبکه‌های اجتماعی
دلیل استفاده و بیشترین استفاده از شبکه‌های اجتماعی در کشورهای مختلف متفاوت است؛ در هر کشور با توجه به فرهنگ آن جامعه میزان دسترسی به اینترنت و شبکه‌های دیگر و همچنین دلیل استفاده از شبکه‌های اجتماعی متفاوت می‌باشد؛ از آنجایی که به آمار دقیق در مورد کشورها مخصوصاً ایران دسترسی نداریم؛ بیشترین استفاده از شبکه‌های اجتماعی را به ترتیب اولویت و به صورت کلی بیان می‌کنیم.
برقراری ارتباط با دوستان
بیشتر کاربران از شبکه‌های اجتماعی استفاده می‌کنند تا با دوستان خود در ارتباط باشند؛ درواقع رسالت شبکه‌های اجتماعی برقراری ارتباط با افراد دیگر است. روزانه عکس‌ها و پست‌های زیادی در این شبکه‌ها منتشر می‌شود و شما می‌توانید از فواصل خیلی دور با دوستانتان در ارتباط باشد و از آن‌ها باخبر بشوید.
آگاهی از اخبار
در ایران و بسیاری از کشورها اخبار و مسائل داخلی و خارجی کشور در رسانه‌های اجتماعی منتشر می‌شود؛ بنابراین یکی از دلایلی که افراد به شبکه‌های اجتماعی سر می‌زنند و از آن استفاده می‌کنند باخبر شدن از اخبار روز دنیا است؛ مثلاً در کشورهایی مانند اسپانیا، دانمارک و سوئد ۴۰ درصد از افراد بالغ اخبار را از طریق رسانه‌های اجتماعی دنبال می‌کنند که بدون شک این آمار در ایران بیشتر است. البته تمام منابع خبری که در این شبکه‌ها فعالیت می‌کنند؛ معتبر نیست و ممکن است بسیاری از این اخبار واقعیت نداشته و تنها شایعه باشند. بنابراین اگر شما هم جزو افرادی هستید که از شبکه‌های اجتماعی اخبار را دنبال می‌کنید؛ بهتر است از منابع معتبر موجود در این شبکه‌ها استفاده کنید. علاوه بر این شما می‌توانید با افراد مشهور و سلبریتی ها در این شبکه‌ها ارتباط برقرار کرده و اخبار مربوط به آن‌ها را دنبال کنید.
گذراندن وقت
بسیاری از کاربران نیز تنها برای گذراندن وقت و فرار از بیکاری به این شبکه‌ها هجوم می‌آورند و این آمار در کشورهایی بیشتر دیده می‌شود که میزان بیکاری در آن‌ها بیشتر است.
به خاطر دوستان
بسیاری از کاربران تنها به دلیل اینکه دوستانشان در این شبکه‌ها عضو هستند؛ وارد آن می‌شوند و وقت خود را در این شبکه‌ها می‌گذرانند.
برای یافتن محتویات موردنظر
برخی از کاربران نیز از این شبکه‌ها برای بالا بردن اطلاعات علمی و عمومی خود استفاده می‌کنند. امروزه صفحات متعدد علمی، تاریخی، هنری و … در این شبکه‌ها به وجود آمده است که شما می‌توانید از آن ایده بگیرید. یکی از این شبکه‌ها پینترست است که میزان کاربران آن در ایران رشد مثبت دارد. این شبکه ایده‌های مختلفی را در قالب عکس‌های زیبا در اختیار کاربران قرار می‌دهد.
اشتراک‌گذاری عکس و فیلم و دانش
برخی از کاربران نیز دوست دارند عکس‌ها، فیلم‌ها و اطلاعات خود را در این شبکه‌ها به اشتراک بگذارند تا دیگران از آن استفاده کنند. در برخی موارد این صفحات حالت تجاری پیدا می‌کند و افراد از طریق آن پول کسب می‌کنند.
برای به اشتراک گذاری نظرات
شما می‌توانید به این شبکه‌های اجتماعی مراجعه کرده و با عضوت در آن‌ها در مورد مسائل مورد علاقه‌تان با افراد مشابه گفت‌وگو کنید؛ نظرات خود را در قالب جملاتی بیان کرده و یک جلسه گفت‌وگو مجازی به وجود بیاورید.
ملاقات افراد جدید
برخی از کاربران از این شبکه‌ها برای دوست‌یابی و ملاقات افراد جدید استفاده می‌کنند؛ این نوع آشنایی‌ها در کشور ایران بسیار زیاد است و با افزایش شبکه‌ها اجتماعی بیشتر از قبل شده است؛ طبق آمار بسیاری از ازدواج‌ها در کشور ایران بر اساس آشنایی‌های مجازی در شبکه‌های اجتماعی رخ می‌دهد که بد یا خوب بودن این نوع آشنایی‌ها نیاز به نظر متخصص داشته و در حوصله این متن نمی‌گنجد.
کسب‌وکار و خرید آنلاین
با افزایش کاربران، تعداد بیشتری کسب‌وکار در شبکه‌های اجتماعی شروع به فعالیت کردند؛ این شبکه‌ها بستر مناسبی برای کسب‌وکار با بودجه پایین است و با کمترین هزینه می‌توانند به جامعه آماری بزرگی دست پیدا کنند. طبق بررسی‌ها در ایران یکی از بیشترین استفاده از شبکه‌های اجتماعی به مبحث کسب‌وکار و خریدها آنلاین بازمی‌گردد. همانطور که اشاره کردیم تمایل افراد به خرید اینترنتی زیادتر شده و کاربران با اعتماد بیشتری سعی می‌کنند از منزل خود، لوازم و خریدهایشان را تهیه کنند و نیازی به مراجعه حضوری نیست.